Wat lees ik? #2

1 – Gilead / Thuis / Lila [Marilynne Robinson]

Ongelooflijk. Wat een meesterwerken zijn dit. Dit zijn romans waarbij je elke alinea, elke zin, elk woord moet kauwen. Een quote uit een recensie in één van de boeken omschrijft het als volgt: “Dit is het droevigste boek waar ik ooit van heb gehouden.” En dat legt wat mij betreft precies de vinger op de juiste plek. Elk boek is geschreven als een lange monoloog vanuit de hoofdpersoon (respectievelijk: de dominee, Jack, en domineesvrouw Lila). Het staat bol van diepgang, het neemt je mee op reis naar je diepe zelf, stelt vragen waarmee je jezelf moet confronteren, en dringt door in haar poëtische rijkdom. Geen boeken met pasklare wijsheden, maar een uitnodiging mee te beleven en zelf op reis te gaan. Fascinerend.

2 – Liturgie van het alledaagse [Tish Warren]

Als ik ‘geloven’ in één zin zou moeten samenvatten, zou ik zeggen: ‘God is erbij.’ Dat is voor mij de grond én zoektocht als het gaat om geloven in God. En dit boek sluit daar naadloos op aan. Tijdens het lezen word je meegenomen (en daardoor uitgedaagd) om in de gewone, alledaagse dingen (denk zo concreet als: tandenpoetsen, thee drinken, etc.) iets van God op te merken. Het mooie is dat Tish Warren de gewone dagelijkse praktijk weet te verbinden met liturgische elementen uit de kerkdienst. Daardoor weet ze een extra diepgang neer te leggen in de dagelijkse beslommeringen, alsmede de concreetheid en relevantie van de liturgie voor het voetlicht te plaatsen.
In mijn exemplaar van dit boek heb ik veelvuldig onderstreept en in de kantlijn gekrabbeld; dat zegt genoeg: lezen dus!
Het boek is aangevuld met gespreksvragen en oefeningen.

Je kunt Tish volgen via haar eigen website: Tish Warren.

3 – Het pauperparadijs [Suzanna Jansen]

Nadat wij bij het Gevangenismuseum in Veenhuizen waren geweest, tipte iemand mij op dit boek. Wat ben ik blij dat ik dit boek gelezen heb, en wat geeft het veel extra inzichten nadat we bij bovengenoemd museum zijn geweest. Wat een tragedie speelde zich af in de familiegeschiedenis van de auteur (en in die van vele andere Nederlanders). Het zet aan tot nadenken over arm – rijk, en brengt de tragiek van armoede én hulpverlening scherp voor het voetlicht. Het boek leest als een historische roman, maar levensechter omdat het zich op eigen bodem en redelijk recent afspeelde. Het is aangevuld met foto’s en archiefmateriaal. En in combinatie met een bezoek aan het Gevangenismuseum zal het je ongetwijfeld aan het denken zetten.

Via de website Het Pauperparadijs is meer informatie te vinden.

4 – God en ik [Alain Verheij]

God en ik is geschreven door een generatiegenoot, door iemand met een vergelijkbare route qua kerkelijke strekking, en door een denker en theoloog. Overeenkomsten genoeg. Ik was dan ook benieuwd wat Alain Verheij zou schrijven in dit boek, waarvan de pretentieuze ondertitel is ‘Wat je als weldenkende 21e-eeuwer kunt leren van de Bijbel.’
Zijn aanpak is eigenlijk even eenvoudig als uitdagend: hij geeft een inkijkje in de reis die hijzelf heeft afgelegd, en laat daarin de actualiteit en relevantie van de Bijbelverhalen in zijn leven zien. Hij beschrijft deze verhalen verfrissend en deels ook zeer herkenbaar. Tegelijk vind ik het soms net wat te vlak geschreven, wat mijns inziens afbreuk kan doen aan de zoektocht naar het heilige. De oprechte zoektocht naar zin- en betekenisgeving kan ik waarderen en roept herkenning op, en duidt dus wellicht inderdaad op een spiritualiteit die goed past een 21e-eeuwer. Desondanks triggert dit boek mij vooral om hierover in-real-life door te willen praten en persoonlijke verhalen uit te wisselen – en misschien is dat ook wel precies één van de dingen waar een 21e-eeuwer behoefte aan heeft.

Alain heeft zijn eigen website: Alain Verheij.

5 – De acht bergen [Paolo Cognetti]

Na lovende verhalen over dit boek, werd ik benieuwd naar deze roman. Om eerlijk te zijn, had ik tijdens de eerste hoofdstukken wat doorzettingsvermogen nodig om verder te lezen. Het verhaal pakte me pas toen ik las over de wijze man, die een opmerking maakt over het verschil tussen een reis maken naar de ene centrale berg, of een reis maken naar de acht bergen daaromheen. Vanaf toen kreeg het boek voor mij een intense diepgang, waarin op een literair hoogstaande manier een verhaal wordt neergezet wat gekenmerkt wordt door diepe levensvragen (ouder-kind-relatie, vriendschap, liefde en de dood, bijvoorbeeld). Paolo Cognetti is een meester in het beschrijven van een bepaalde sfeer; in dit boek de grimmigheid van het leven in de bergen. Je waant je naast de hoofdpersonen en gaat mee op reis – naar de ene berg, misschien, of langs de acht bergen.

6 – Ontdek je echte ik; Gods geschenk jezelf te mogen zijn [David G. Benner]

Dit is zo’n boekje waarvan ik het liefste zou willen dat elke kerk net zoveel exemplaren koopt als ze leden heeft, en iedereen uitnodigt dit boekje door te lezen en met een mentor te bespreken. Want wat is het (met recht) zonde wanneer wij niet leven als ons ‘echte ik’, zoals bedacht, gemaakt, en bedoelt door God. Dit boek verbindt het kennen van God en het kennen van jezelf volledig met elkaar, en nodigt je uit om je echte ik-in-Christus te leren kennen, en te leren leven vanuit de roeping die hiermee samenhangt. Alhoewel het eerst (flink) pijn zal doen wanneer je ‘onechte ik’ ontmaskerd wordt, is dit werkelijk bevrijdend. Dit is waarom het Evangelie ‘Evangelie’ genoemd wordt; dit is ‘goed nieuws’.

7 – Verscheurd [Justin Lee]

Dit boek lazen en bespraken we met een leeskring van de kerk. In dit boek wordt het gesprek over homoseksualiteit en de kerk heel respectvol gevoerd; dat vind ik echt heel bijzonder. Justin omschrijft eerlijk zijn eigen zoektochten, en neemt je daarin mee in een authentiek verhaal en zoekproces. Hij maakt daarin zijn eigen positie duidelijk, maar de kracht van dit boek zit hem in liefde en genade die over en weer ervaren kan worden, zelfs als meningen verschillen.

De grote meerwaarde van dit boek vind ik dat Justin – wat mij betreft heel overtuigend – weet neer te zetten dat er waarheid verkondigd dient te worden. Wat je vindt van LHBTI is aan jezelf om je daarin te verdiepen en keuzes te maken. Maar essentieel in dat zoekproces is om terminologie eensluidend te gebruiken zodat er geen oneerlijke miscommunicatie ontstaat die mensen beschadigd. (In dit geval: dat sommige homo’s zouden ‘genezen’ van homoseksualiteit, zoals soms graag gepropageerd wordt, heeft een andere betekenis dan christelijke niet-homo’s vaak denken.) Duidelijkheid hierover is wat mij betreft cruciaal om een eerlijk gesprek te voeren en onnodige pijn te voorkomen; ik ben dan ook erg blij dat dit boek er is.

Op een Nederlandstalige website is meer informatie te vinden, alsmede een gesprekshandleiding te downloaden. Zie: Verscheurd.

8 – Hoogbegaafd geloven [Ria Havinga – Brand]

Wie mijn blog volgt, weet dat ik me al langer bezig houdt met de relatie tussen hoogbegaafdheid en geloven. Recent kwam dit thema weer intensiever op mijn netvlies, ik schreef daar o.a. een blog over: Hoogbegaafd in de kerk: ? of !

In dat zoekproces pakte ik ook dit snellezende boekje nog eens uit mijn kast om door te nemen. Dit is het enige bij mij bekende boek dat op Nederlands taalgebied over deze thematiek verschenen is. Het boekje gaat niet heel diep, maar stipt eerder de problematiek aan. Omdat ik mezelf zo herken in deze problematiek, is het prettig hier herkenning in te vinden. Antwoorden biedt dit boek mij niet direct – die bestaan uiteraard ook niet pasklaar. Maar een stuk (h)erkenning dat anderen hier ook mee worstelen en hun weg zoeken, is behulpzaam.

(En voor tips qua andere boeken die hoogbegaafdheid en geloven relateren, houd ik me heel graag aanbevolen.)

9 – Aan de Etor [Simone de Bruin en Ann van der Meer]

Eén van de dingen waar ik met onze kinderen mee bezig ben geweest, is om te leren emoties specifiek te benoemen. Het is mijn ervaring dat het soms zoveel opluchting kan geven en driftbuien voorkomen wanneer we eenvoudigweg benoemen: ‘Ik zie dat je boos / teleurgesteld / vrolijk / bang / verdrietig / … bent.’
Aan de Etor wil hierbij helpen, en heeft daarvoor de zogenaamde ‘sensicirkel’ bedacht: een visuele uiting waarin allerlei emoties een plek hebben. Kinderen kunnen zich zo bewust worden van de veelheid aan emoties die ze kunnen hebben, of deze emoties – wanneer ze er nog niet de woorden voor hebben – aanwijzen op de cirkel. Uiteraard hebben wij deze cirkel zelf ook gemaakt, met een pasfoto van de kids in het midden. Veel wordt het bij ons niet gebruikt, maar het was wel een handig hulpmiddeltje om weer even gericht met het thema ‘emoties’ bezig te zijn.
In het boek staan verder een aantal voorleesverhalen waarin enkele emoties duidelijk naar voren komen; dit biedt handvatten om hierover in gesprek te gaan met je kind.

Meer informatie, of een lespakket voor scholen, is te vinden via De Sensicirkel.

10 – Kleuters die nét iets meer kunnen [Ann Meersman en Kristin Stroobandt]

Bij onze kinderen is het soms een flinke zoektocht om ze te blijven prikkelen en uitdagen (in de diepte en in de breedte). Ik vond dit boek – dat eigenlijk bedoeld is voor de schoolcontext – daarom fijn om door te bladeren en er wat ideeën uit te kunnen halen. Dit boek reikt meer dan 400 ideeën aan, die afgestemd zijn op de verschillende ‘hoeken’ in de kleuterklas. Het geeft daarbij tips hoe je kleuters met een ontwikkelingsvoorsprong kunt uitdagen nét even verder te gaan, zodat het kind weer zin heeft, krijgt, of houdt in het leren.